Projekt domu

Decyzja o budowie własnego domu wymaga sporo odwagi. Samo znalezienie działki, odpowiednio zlokalizowanej, o uregulowanej sytuacji prawnej, posiadającej dostęp do drogi publicznej i mediów, stanowi często wyzwanie. Łatwiej skorzystać z oferty dewelopera i zrzucić sobie z głowy wiele problemów.

Jednak własny dom, zbudowany w wybranej przez siebie lokalizacji, według indywidualnie wykonanego projektu, daje nam ostatecznie coś więcej, niż budynek, w którym będziemy przebywać. Dopasowanie projektu domu do naszych potrzeb, struktury i liczebności naszej rodziny, stylu życia, nawyków i przyzwyczajeń, przy jednoczesnym właściwym wkomponowaniu w otoczenie – dopiero to wszystko razem może sprawić, że budynek stanie się domem.

Skoro już więc podjęliśmy tą niełatwą decyzję i jesteśmy zdeterminowani do budowy własnego domu, zacznijmy od starannych przemyśleń na temat tego jak ma on wyglądać. I nie chodzi tu bynajmniej o jego formę zewnętrzną, przynajmniej nie w pierwszej kolejności. Powinniśmy stworzyć sobie program, zawierający najistotniejsze wytyczne, jakie posłużą architektowi do zrobienia projektu koncepcyjnego, stanowiącego pierwszą fazę projektu naszego domu.

Taka lista powinna zawierać wykaz pomieszczeń, wraz z ich przybliżonym metrażem, oraz sposobem ich wzajemnego położenia w domu. Pewne kwestie, które mogą się wydawać dla architekta oczywiste, dla inwestora – przyszłego użytkownika budynku – mogą się przedstawiać zgoła inaczej. Nie każdemu na przykład musi zależeć na tym, żeby okno kuchenne wychodziło na podjazd, a okno tarasowe w salonie było zwrócone na południowy-zachód, mimo że istnieje taki kanon. Istotne jest uwzględnienie naszych indywidualnych potrzeb, ich zdefiniowanie jest kluczowe, zanim rozpocznie się etap projektowania domu.

Dobrze, żeby nasz program funkcjonalno-użytkowy określał następujące zagadnienia:

• ilu będzie użytkowników - jaki mamy model rodziny, ile mamy lub planujemy mieć dzieci, a może będzie to dom dla dwóch osób, albo może chcemy w nim zapewnić mieszkanie również dla naszych rodziców

• czy dom będzie miał garaż, a jeśli tak, to jak ma on być skomunikowany z domem,

• jak będzie wyglądać strefa dzienna – czy salon z jadalnią i kuchnią mają stanowić jedną przestrzeń, czy też kuchnia powinna być wydzielona, ile osób powinna pomieścić jadalnia

• kuchnia, jako iż posiada swoją technologię, stanowi oddzielne zagadnienie, dobrze więc określić wstępnie jej pożądany układ, wyposażenie i sposób komunikacji z innymi pomieszczeniami (np. czy będzie spiżarnia)

• w jaki sposób wydzielić strefę prywatną, w której będą sypialnie - czy poprzez zlokalizowanie jej na innym poziomie, czy też w odmienny sposób,

• czy główna sypialnia będzie posiadała własną łazienkę i garderobę, jakie ma być wyposażenie łazienek,

• czy w domu ma się znaleźć pokój gościnny, jeśli tak, to trzeba pomyśleć o jego najlepszej lokalizacji i zapewnić mu dostęp do łazienki

• co będzie źródłem ciepła – kotłownie, w zależności od rodzaju paliwa, mają różne wymagania co do wielkości, usytuowania i wyposażenia

To tylko niektóre, najczęściej powtarzające się kwestie, jakie muszą zostać uwzględnione w pierwszej fazie projektu, więc takie pytania może zadać architekt na pierwszym spotkaniu. Jeśli dobrze się do niego przygotujemy, zaprocentuje to w następnych etapach projektowych domu, i skróci czas pracy nad dokumentacją.

Oczywiście istnieje cały szereg uwarunkowań, jakie wpłyną na ostateczny kształt projektu. Są to przede wszystkim ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, o ile na naszym terenie taki obowiązuje. Do tego dochodzą: kształt i wymiary działki, kierunek, z którego odbywać się będzie dojazd, orientacja działki względem stron świata, struktura istniejącej zabudowy sąsiedniej, czy warunki gruntowe.

To jednak są elementy niezależne od inwestora, z którymi architekt ma styczność na co dzień, i analizując je wnikliwie, z pewnością zaproponuje optymalne rozwiązania. Inwestor zaś powinien zadbać o to, żeby architekt posiadał komplet danych koniecznych do uwzględnienia w koncepcji, i żeby wśród tych danych znalazły się najważniejsze potrzeby przyszłych użytkowników.